Dag 4, 22 september: ‘Mag het een osje meer zijn?

Elke keer als ik mijn camera wegstop komt er iemand met een ossenkar voorbij. Het is mij tot op heden nog niet gelukt om hier een fatsoenlijke foto van te maken en daarom vermoed ik ook dat er een vloek op rust. Hopelijk volgt er de komende dagen goed nieuws.

Anyway, zoals eerder gezegd slapen we vanavond eens niet in onze uitvalsbasis in Pyongyang, maar gaan we met z’n allen naar Hamhung. Dit betekent eerst een vlucht naar Sondok om van daaruit de bus te pakken. Het beestje van dienst vandaag is een Tupolev-134 die ze wat mij betreft ook ‘straaljager’ hadden mogen noemen.

Maar eerst eens een kleine tour van Pyongyang. Wat er deze ochtend allemaal op het programma stond? Als echte transporters mag een ritje in de metro van Pyongyang natuurlijk niet ontbreken. Dit 30 kilometer lange, uit 2 lijnen bestaande metronetwerk is inmiddels een jaar of 30 oud. De actieve metrostellen zijn volgens mij nog veel ouder.

Wat nog veel leuker is: het is een van de weinige keren dat we direct contact kunnen hebben met de lokale bevolking. Hiermee bedoel ik dan niet een uitvoerig gesprek over de politieke ideologie van dit land, maar een glimlach uitwisselen en vragen om een foto te maken levert vaak ook hartverwarmende beelden op. Ik denk oprecht dat deze mensen ook niet zeker zijn wat ze van ons moeten vinden. Voor hen zijn we misschien wel Amerikanen, of in ieder geval de vijand? De meesten lachen echter vriendelijk en zwaaien naar ons is ook volkssport nummer 1.

De stations zijn overigens bijzonder imposant, met vele, vaak communistisch ingegeven, muurschilderingen en op de belangrijke punten een schildering en/of standbeeld van een van de grote leiders. Vaak is dit president Kim Il-Sung. Het levert in ieder geval prachtige plaatjes op.

Het maken van deze plaatjes wordt vervolgens voortgezet bij het oorlogsmuseum, of zoals het hier heet ‘The Fatherland Liberation War Museum.’ De oorlog waarin het vaderland werd bevrijd van de Amerikaanse imperialisten die glorieus werd gewonnen. In de tuin vinden we grote standbeelden en neergehaalde vliegtuigen van de Amerikaanse Luchtmacht. Ook het schip USS Pueblo doet het altijd goed. Dit schip werd door de Koreanen veroverd nadat het de territoriale wateren was binnengevaren. De trots uit zich in het feit dat het hele schip als open museum dient waarin alle gegevens en machines minutieus in kaart worden gebracht.

Helaas gaat het foto’s maken binnen niet verder, hier is dat niet toegestaan. Bij binnenkomst vinden we eerst een enorm wassen beeld van president Kim Il-Sung. Om ons respect te tonen maken we allen een diepe buiging alvorens we het museum betreden. Het museum zelf is trouwens ook enorm, opgetrokken uit marmer en straalt een onontbeerlijke luxe uit. In het nawoord breid ik hier wat over uit.
Hier krijgen we eerst een film te zien over de verschrikkingen die de Amerikanen in Korea hebben aangericht. Censuur kennen ze hier niet en mijn maag draait zich een paar keer om. Ik weet dat alles gekleurd is, maar dat is de andere kant van het verhaal vast ook. Misschien ligt de waarheid wel ergens in het midden....

Na deze film kijken we onze ogen uit in de zalen waarin de overwinning op de Amerikanen gevierd wordt. Via een lange gang waar alle foto’s van Koreaanse oorlogshelden hangen en een veteraan zijn verhaal vertelt aan een schoolklasje komen we uit in op een plek waar het stempel ‘losers’ nog maar eens op de Amerikanen wordt gedrukt. Uit alles moet blijken dat dit bijna een walk-over was en de overwinning groots.

Het schema is onverbiddelijk, op naar de luchthaven! De Tupolev-134 staat op ons te wachten. We vliegen in een bijna achtbaan-achtige vlucht (alles ging nog met de hand) naar Sondok in een kleine drie kwartier. De landing was zo ruig dat alle loszittende spullen voorin het toestel geëindigd zijn. Wat een power in zowel de motoren als de remmen! Wie immer is het wachten op de Duitsers waardoor we tijd genoeg hebben om foto’s te maken van het toestel alsmede de toestellen die binnenkomen. Met 4 aankomende en 1 vertrekkende vlucht is het de drukste dag ooit in de civiele geschiedenis van Sondok Airport.

Met de bus reizen we naar Hamhung waar ons megalomane bouwproject dat bekend staat als het 5-sterren MaJon Hotel al op ons wacht. Achter een groot hek met militairen staat deze kolos. Een bijzonder groot contrast met de huisjes die we hier op het platteland tegen zijn gekomen tot nu toe. Je zou je bijna een beetje schamen dat dit allemaal mogelijk is in dit land terwijl een kilometer verderop de mensen een heel wat lagere levensstandaard hebben. Dit wordt nog eens bevestigd door onze 7-gangen lunch.

Deze lunch hadden we wel nodig als oppepper voor de city tour van Hamhung. 3 stops waarvan de eerste een heuvel is met de standbeelden van president Kim Il-Sung en generaal Kim Jong-Il als vader en zoon naast elkaar. Hier bieden we als groep een krans aan en maken een buiging om deze twee leiders te eren. Echter niet voordat we onze tassen hebben weggelegd en onze zonnebrillen hebben afgedaan. Deze mogen niet mee de heuvel op, omdat dit niet getuigt van respect.

Via een panorama van Hamhung waar de nodige foto’s werden gemaakt (heel wat foto’s zonder auto’s erop ondanks de 4-baansweg!) was het op naar het geboortehuis van de Lee-dynastie van Korea. Het huis zelf was niet zo indrukwekkend om eerlijk te zijn, maar eromheen waren de grasmaaiers van Korea actief. 30 tot 40 kinderen waren, met de hand!, het gras aan het verzorgen om het geheel er representatief bij te laten liggen. Gelukkig waren zij blij met onze aandacht en lieten zij zich gretig fotograferen. Hier en daar een presentje gegeven als blijk van waardering. Heel bijzonder om te zien hoe dit in zijn werk gaat.

Dit was ook het geval bij de kunstmestfabriek van Hamhung. Uit een grote hoge schoorsteen komt de gele rook je vanaf een flinke afstand tegemoet. Dit complex schijnt 20 jaar geleden een flinke renovatie te hebben gehad, maar ik moet bekennen dat ik daar weinig van terug heb gezien. Het bezoek was wel interessant, omdat we zowel het operations-center alsmede de productiehallen te zien kregen. Goed voor de beeldvorming. Overigens valt het op dat zowel bij de ingang als op het terrein zelf om de 5 a 10 meter enorme propagandaschilderingen hangen. Hieruit blijkt maar weer eens hoe de staat haar best doet om de ‘arbeider’ aan zich te binden. Veel verwijzingen naar de kracht van de Juche en het communisme.

Eenmaal in het hotel gaat de hypocrisie weer vrolijk verder. Ik kleed mij om in mijn badkamer met douche, toilet en uitgebreide wastafel om van een 8-gangendiner te gaan genieten. Hierna is het pas half 10, maar omdat de wekker morgen om 5.30! gaat is het tijd om het in 1 van mijn 2 queen-size bedden neer te dalen. Niet voordat ik de airco nog een graadje lager heb gezet natuurlijk!

Morgen weer terug naar Pyongyang om gelijk door te rijden naar Hyangsan. Een ander bijzonder gebergte.

Nou was gezellig hoor tot de volgende keer!